เนื้อหาการสัมภาษณ์

             จากการสัมภาษณ์ปัจจัยที่มีผลต่อการดำรงอยู่ของหมอพื้นบ้านในประเด็น การจัดการความรู้ , การสืบทอด , การสร้างเครือข่าย และการสนับสนุนจากภาครัฐ  เมื่อวิเคราะห์แต่ละประเด็นดังนี้

การจัดการความรู้ มีการรวบรวมและจัดการความรู้ของหมอพื้นบ้านในประเด็นเกี่ยวกับลักษณะความเป็นหมอพื้นบ้าน , ความรู้ของหมอพื้นบ้าน วิธีการรักษาโรค การเก็บยาสมุนไพร การใช้สมุนไพรเพื่อการรักษาโรค  แต่ยังไม่มีการนำความรู้ดังกล่าวส่งกลับคืนให้กับชุมชน เช่นการจัดเวทีคืนความรู้สู่ชุมชน เพื่อให้เกิดระบบคุณค่าของความรู้ที่มีการรวบรวมไว้

การสืบทอด ก็เป็นผลพวงจากคุณค่าของภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านสุขภาพ ที่ยังไม่ได้จัดระบบคุณค่าไว้ให้ชัดเจน ทั้งนี้เป็นความเชื่อและศรัทธาที่ชุมชนมีให้แก่หมอพื้นบ้านเองเฉพาะบุคคล ซึ่งหากเราสามารถจัดระบบคุณค่าดังกล่าวแล้ว ก็จะเป็นองค์ประกอบหนึ่งของการดำรงอยู่ของหมอพื้นบ้าน

การสร้างเครือข่าย เป็นการหนุนเสริมให้แก่หมอพื้นบ้านที่อยู่ในชุมชน ได้มีเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้และขยายผลออกไปนอกชุมชน รวมทั้งเป็นการกระจายความรู้ และเสริมกำลังใจในการทำงานเพื่อชุมชนได้

การสนับสนุนจากรัฐ รัฐธรรมนูญหมวดที่ 12 ว่าด้วยเรื่องการรวมตัวกันของชุมชนในการอนุรัษ์ ฟื้นฟูประเพณีวัฒนธรรม ในทางปฏิบัติแล้วยังไม่เต็มพื้นที่สำหรับการทำงาน เน้นไปในเรื่องของวัฒนธรรมที่แปรรูปเป็นสินค้า แต่ในเรื่องของวัฒนธรรมด้านสังคม สุขภาพ ยังมีช่องว่างสำหรับงานด้านนี้ อย่างไรก็ตามในระดับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ยังอยู่ในรูปแบบของใครใคร่ทำก็ทำ ไม่มีข้อกำหนด นโยบายที่ชัดเจน

สรุปการสัมภาษณ์

การสนับสนุนให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ ฟื้นฟู หรือส่งเสริมภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านสุขภาพนั้น ควรมีกลไกในระดับนโยบาย เช่น กำหนดให้มีตัวชี้วัดความสำเร็จการดำเนินงานขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในเรื่องการดำเนินงานด้านภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านสุขภาพ

ควรสนับสนุนให้เกิดระบบประชาสังคม การรวมตัวกันในรูปแบบองค์กรสาธารณประโยชน์